Zaovine - Predeli izuzetnih odlika

U zapadnoj Srbiji u opštine Bajina Bašta smestilo se šumovito brdsko - planinsko područje Zaovine. Zaovine se nalaze na delu planine Tare koji se naziva "Ravna Tara" te čine prirodnu sponu planine Tare sa Zlatiborom i Mokrom gorom. Ovo brdsko - planinsko područje obuhvata naselje Zaovine i 28 zaseoka, jezero Zaovine te kanjon Belog Rzava "Sklopovi". Zaovine zauzimaju površinu od 5593, 61 hektra koje se smestila na nadmorskoj visini između 784 metra do 1412 metara gdje se nalazi vrh Miloševac.

Zaovine su najpoznatije kao mesto na kojem je 1875. godine čuveni botaničar Josif Pančić otkrio Pančićevu omoriku, čuveni biljni fosil. Prostor Zaovina bogat je bujnom florom, na ovom području nalazi se oko 50% flore planine Tare, što čini 15% ukupne flora Srbije. Svoje stanište na Zaovinama ima preko 600 biljnih vrsta od kojih se čak 55 nalazi na Crvenoj listi flore Srbije, te 15 vrsta koje su zaštićene kao prirodne retkosti. Ovo područje odlikuje se i bujnom i raznovrsnom faunom poput potočne pastrmke, sivog sokola, mladice, medveda, poskoka, srne, lešnikara, crne žune, leštarke, planinske sjenice te Pančićeva skakavca, endemske vrste insekta koja nastanjuje samo 10 kilometara kvadratnih ovog područja. Tu se može pronaći i 14 vrsta riba, 6 vrsta vodozemaca, 5 vrsta gmizavaca, 108 vrsta ptica te 36 vrsta sisara.

Pored izuzetnih prirodnih lepota područje Zaovina ističe se i geomorfolološkom atrakcijom koja se nalazi u dolini reke Beli Rzav - Ravna stena ili Grad na kojem su se smestili ostatci srednjevekovnog utvrđenja iz vremena dinastije Kotromanić koje je bilo utočište legendarnog Kostreš harambaše. Uz ovaj lokalitet vezana je legenda o jednom plemiću i njegovoj nevjernoj ženi. Postoje samo dva ulaza u ovo srednjovekovno utvrđenje, jedno je kroz pećinu na jugozapadnoj strani te ulaz uklesan u steni na severnoj strani. Područje Zaovina odlikuje se i drugim kulturno - istorijskim atrakcijama uz ovo srednjovjekovno utvrđenje, a to su mesto Crkvine, srednjevjekovna bazilike, specifične starovlaške brvnare te razni objekti narodnog graditeljstva.