Avala - Predeli izuzetnih odlika

Od Save i Dunava do planine Rudnik proteže se planina Avala s nadmorskom visinom od samo 511 metara. Ova niska planina nalazi se samo 17 kilometara od centra Beograda i čini jedno od omiljenih beogradskih izletišta. Na samom vrhu Avale u srednjem veku nalazio se grad Žrnov, koji je kontrolisao prilaz Beogradu. Ime ove planine potiče od arapske reči "havala" koja znači "vidikovac", što je bilo i turski naziv za Žrnov. Još davne 1859. godine knez Miloš Obrenović doneo je odluku da se Avala zaštiti, te je 1936. godine proglašena nacionalnim parkom. Dobrom od opšteg značaja proglašena je 1946. godine, a krajem 2007. godine je proglašena zaštićenim prirodnim dobrom. Ovo zaštićeno prirodno dobro obuhvata površinu od 489 hektara.

Na području planine Avale u livadskim i šumskim zajednicama živi 597 biljnih vrsta od kojih neke poput zanoveta, zlatana i zelenike spadaju u kategoriju prirodnih endema. Šumsku vegetaciju ove planine čine šume hrasta cera, šume bukve, šume crnog i belog bora, bagrema, medunca, crnog jasena te graba. Planina Avala dom pruža i brojnim životinjskim vrstama. Faunu Avale čini 8 vrsta herpetofaune, 16 vrsta sisara te oko 67 vrsta ptica od kojih se čak 21 vrsta ubraja u prirodnu retkosti Srbije. Najznačajniji predstavnici faune na ovom području su jastreb, kobac, golub dupljaš, vuga, puh lešnikara, veverica i lisica.

Na mestu nekadašnjeg grada Žrnova 1938. godine podignut je Spomenik Neznanom junaku koji je napravio poznati vajar Ivana Meštrovića. Spomenik čiju je gradnju podstakao kralj Aleksandar I. Karađorđević podignut je između 1934. i 1938. godine u spomen svim žrtvama Prvog svetskog rata i Balkanskih ratova. Nedaleko se nalazi i Spomenik sovjetskim ratnim veteranima koji su ovde doživeli avionsku nesreću 1964. godine. Jedno od mesta koje treba posetiti na Avali je Spomen - park koji je podignut na mestu gde su u Drugom svetskom ratu Nemci streljali oko 80 000 ljudi. Na Avali je 1965. godine bio podignut TV toranj visok 195 metara koji je dominirao ovim područjem kao najviša građevina u Jugoslaviji sve do njegova rušenja 1999. godine tokom NATO bombardovanja, no 2010. godine Avalski TV toranj je obnovljen, no sada je visok 205 metara, te se na visini od 120 metara nalazi restoran.